آیا در عصر دیجیتال تئاتر همچنان می تواند پاسخگوی دغدغه های مردم این عصر باشد؟
در مقاله ای با عنوان آیا در عصر دیجیتال، نمایش همچنان موضوعیت خواهد داشت؟ هنرمندان برجسته تئاتر (بازیگران، کارگردانان، تهیهکنندگان و…) به جست و جوی پاسخ این سئوال پرداختند که در مقاله ای به قلم دکتر کریگ لمبرت، معاون سردبیر مجلهی هاروارد منتشر شده است. این مقاله توسط گروه تئاتر اگزیت ترجمه و در اختیار هنرآنلاین قرار گرفته است. بخش دوم این مقاله را در اینجا می خوانید: ...
شهربازی با نورپردازی صحنهای
جان لیتگو میگوید: "برادوی امروز بسیار عجیب شده است. درست مانند شهربازی تئاتری!" در این صورت، کاری موفق و بلندمدت در مرکز شهر بوده است. شوهایی که در "برادوی" به صحنه میآیند-عملاً تعداد مشخصی از تئاترها در میدان تایم و اطراف آن- از نظر مالی قویاً موفق هستند. بر اساس آمار لیگ برادوی مجموع درآمد گیشه در سال حدود یک میلیارد دلار است، به علاوه ۱ میلیارد دلار که از تئاترهایی که به عنوان بخشی از تور خود در آنجا اجرا میکنند گرفته میشود، که به گفته تام مک گارت رئیس کیبرند اینترتینمنت، "در کسب و کار رسانه چندان زیاد نیست." شرکت او یکی از تهیهکنندگان اصلی تئاتر زنده از جمله نمایشهای برادوی و نیز تورهای اجرای تئاتر است. (گیشه سینماها در آمریکا و کانادا در سال ۲۰۱۰، ۱۰/۶ میلیارد دلار بوده است.) وی میافزاید: "اما با این حال در اوج ریاضت اقتصادی اخیر، برادوی یک سال بیسابقه و رکورددار داشته است."
نزدیک به نیمی از شوهای برادوی نمایش عادی هستند، اما نمایشهای موزیکال، هم از نظر مخاطب و هم درآمد غالب هستند. تئاترهای برادوی بخش عمدهی مخاطبان خود (۶۲٪) را از میان گردشگران جذب میکند، که نزدیک به دو سوم آنها درآمدی بالای ۷۵ هزار دلار در سال دارند و ۶۶٪ آنها زن هستند. (بالاتر از ۵۵٪ درصد در سال ۱۹۸۰) این بخش همچنان سودآور است، با وجود اینکه از هر ۸ تولید جدید، تنها یکی موفق میشود. با این وجود که سرمایهگذاری مطمئنی نیست، اما یک کار پرفروش میتواند سرمایه تولید را در سال ۸۰ به ۱ بازگرداند. همچنین حمایتکنندگان از بازتولید یکی از شوهای مشهور توانستهاند حدوداً ۲۰ به ۱ از سرمایه اولیه کسب درآمد کنند، در حالیکه اثر نیز همچنان روی صحنه و در حال فروش است.
مکگارت میگوید: "برادوی کسبوکاری پرهزینه است. جریان اصلی است-برای اینکه تجربی باشد ساخته نشده است، همچنان که استودیوهای فیلمسازی وقتی به عنوان فیلمساز مستقل عمل میکنند، همان تولیدات همیشگی خود را نمیسازند." اما به گفته او تفاوت اصلی تئاتر با سینما این است که "میتوان یک فیلم را بر روی هزار پرده یا پنجهزار پرده اکران کرد، اما یک شوی برادوی محدود به ظرفیتهای تئاتر است- حتی با وجود اینکه اجراها میتوانند زمان مشخصی برای پایان نداشته باشند، اما قرار نیست صندلیهای جدید در سالنها سبز شود."
با وجود تمام ریسکها، برای کسی که سرمایه بلااستفاده دارد و تئاتر را هم دوست دارد، "فرشته" شدن میتواند بسیار هیجانانگیز باشد. میتوانید بخشی از سهام یک تئاتر موزیکال را خریداری کنید، مثلاً فقط ۲۵ هزار دلار، و به این ترتیب میتوانید یک زندگی تئاتری داشته باشید. این به این معنی است که به تمام گزینشها، کارگاهها، اجراهای آزمایشی، افتتاحیهها و مهمانیهای سرمایهگذاران تمام نمایشهای برادوی دعوت خواهید شد. به گفته مکگارت: "شما میتوانید آهنگساز را به خانه خود بیاورید تا موسیقی را بر روی پیانو خانهتان بنوازد. در مقایسه با مثلاً عضو شدن در باشگاه گلف، خیلی بیشتر میشود تفریح کرد."
ماجراجویی با تماشاچیان
دیان پائولوس مدیر هنری تئاتر رپرتوار آمریکا میگوید: "سندرمی در حرفه ما وجود دارد که تماشاچی و خصوصاً جوانترها به خاطرش مورد سرزنش واقع میشوند. آنها دیگر نمیخواهند به تئاتر بروند، چرا؟ چون تمرکز حواس ندارند. ترجیح میدهند کنترل به دست خودشان باشد، با همان دستگاههای کوچک در دستانشان. گزینههای تفریحی بسیار زیاد است. فرهنگ ما دارد به بیراهه میرود. این همیشه به نظرم تضعیفکننده بوده است، چرا که جایی برای تغییر باقی نمیگذارد. ما باید این تحلیل را برگردانیم و بگوییم: شاید تقصیر ماست. شاید تقصیر دستاندرکاران هنر است. نه فقط نویسندگان و بازیگران، بلکه تمام سیستم- شاید میبایست در بازگرداندن تماشاچی به تئاتر بهتر عمل کنیم. آیا تماشاچیان رفتهاند؟ بله. آیا عادت آمدن به تئاتر را در خود نپروراندهاند؟ بله. آیا تقصیر آنهاست؟ خیر!
پائولوس از نخستین فصلی که برای تئاتر رپرتوار آمریکا در سال ۲۰۰۹ برنامهریزی کرد، دعوت به تئاتر را به روز کرد. او بریدهای تیزر مانند از "نمایش الاغ"، الهام گرفته از "رویای نیمهشب تابستان" (بدون حتی کلمهای از شکسپیر) ساخت که در اطراف تماشاچیان با شرکت رقصندههای و آهنگهایی که توسط بازیگران خوانده میشد، به صورت زنده به اجرا درمیآمد. نمایش "الاغ"، نمایشی موفق که اجرایی بلندمدت در نیویورک داشت، برای اولین در همانجا توسط پائولوس و همسرش رندی واینر (تهیهکننده) به روی صحنه رفت و پس از آن در کمبریج، همچنان تماشاچیان را دستهدسته به تئاتر "زیرو-اَرو" تئاتر رپرتوار آمریکا میکشاند؛ جاییکه امروز نامش را به نام شخصیت اصلی نمایش، آبرون تغییر داده و تبدیل به کلوب شبانه تئاتر شده است.
پائولوس میگوید: "ما میبایست محدوده معنای تئاتر را گسترش دهیم. اگر شو به جای ساعت ۸ شب، نیمهشب شروع شود چه میشود؟ اگر مدت زمانش ۱۰ دقیقه باشد چه؟ یا یک ساعت باشد؟ اگر قبل از شروع اجرا ۴۵ دقیقه برقصید چه؟ جایی را بسازید که قوانین را درهم میشکند. آبرون امروز به گروه جدیدی از مخاطبان دست پیدا کرده است: مخاطبانی جوانتر و زیر ۳۰ سال. تماشاچیان آنهایی نیستند که به تئاتر میروند. آنها میخواهند در حضور دیگران باشند، معاشرت کنند؛ آنها به این تخلیه احتیاج دارند- که تئاتر میتواند آن را برایشان فراهم کند، چیزی مثل فستیوالهای قرن پنجم آتن، یا ماشپیتِ تئاتر شکسپیر گلوب. (ت.م: ماشپیت قسمتی از محل اجرای کنسرت راک است که جلوی سن قرار دارد و مردم در آن با موسیقی راک میرقصند) تئاتر باید جایی باشد که احساس کنید: من باید آن را تجربه کنم. نه اینکه فقط آن را بخوانید یا ببینید. مردم تشنهی تجربه هستند- آنها جان میدهند برای تجربه کردن.
تئاتر آینده تئاتری خواهد بود که فعالانه مخاطبان خود را درگیر میسازد و احتمالاً نه تنها دیوار چهارم را، که سه دیوار دیگر را نیز خواهد شکست. به عنوان مثال، به تازگى در تئاترى از نیویورك به نام "شهر ما"، تماشاچیان عملاً خود را جزئى از بازیگران یافتند. در بوستون، پروژه بازیگران شكسپیر -كه توسط بنجامین اِوِت (فارغالتحصیل موسسهی تئاتر رپرتوار آمریکا) در سال ٨٦ پایه گذارى شد- شكسپیر را در مكانهایى غیر معمول مانند فروشگاهها و كلیساها اجرا كرد و عملاً شكسپیر را به كوچه و خیابان برد. بیل راچ نیز در گذشته تئاتر کورنر اِستون را که تئاتر جامعهمحور را گسترش میداد به همراه دیگران پایهگذاری کرد و برداشتهایی از نمایشهای کلاسیک را در شهرهای کوچک و محلات تولید میکرد.
جک مگان، مدیر اداره هنر در هاروارد میگوید: "خلاصه مطلب، کار در محیطهای کوچکتر میتواند جذابتر باشد، چرا که دیگر مجبور نیستید میلیونها دلار بودجهی سرمایهگذاری شده را از طریق گیشه بازگردانید و میتوانید با ۴۰ یا ۵۰ هزار دلار تمام هزینههای کار را پوشش دهید. هر چه میزان سرمایه بیشتر باشد، تهیه کننده نیز مجبور است بیشتر به تعداد تماشاچی فکر کند و در نتیجه بیشتر نظر خود را به افراد خلاق تحمیل خواهد کرد."
تئوری آموزش تئاتری
رابرت بروستاین میگوید: "اگر کودکان در معرض هنر و موسیقی قرار نگیرند، نه هنرمند بار خواهند آمد نه تماشاچی." از آنجاییکه سیستم آموزشی، موتور اولیه پرورش نویسندگان، بازیگران، کارگردانان و دیگر دستاندرکاران موفق تئاتر است، بروستاین گله میکند که:"دورههای آموزشی هنر و فرهنگ در مدارس ابتدایی در دسترس نیست، چرا که بودجهها کاهش پیدا میکند و اولین قدم مدارس پس از کاهش بودجه، اخراج معلم موسیقی است."
تئاتر شکسپیر و شرکا در لنوکس با بردن تئاتر به مدارس محلی، عمیقاً با جامعه اطرافش پیوند خورده است. برنامه آنها که تقریباً شامل تمامی دبیرستانهای بخش برکشایر و همچنین بسیاری از مدارس ابتدایی و راهنمایی میشود، در طول سال بیش از ۴۰هزار دانشآموز و معلم را تحت پوشش اجراها، کارگاهها و کارآموزی قرار میدهند. از زمان آغاز فعالیتش در سال ۱۹۷۸، در کنار خود آنسامبل، نزدیک به یک میلیون شرکتکننده داشته است.
تینا پکر میگوید: "کار ما در مدارس به اندازه تولیدات تئاتریمان اهمیت دارد. هر زمانی که به دبیرستانی میرویم، برای شرکت در هر یک از نمایشهای شکسپیر معمولاً بین ۳۰ تا ۵۰ داوطلب داریم. آنها ابتدا نمایش را در مدرسه خودشان اجرا میکنند و سپس در فستیوال پاییزیمان چهار روز اجرای دبیرستانی بدون وقفه شکسپیر برای یکدیگر اجرا میکنند. هر کسی که داوطلب میشود و برای مصاحبه میآید، به شیوهای به کار گرفته میشود، و بیشتر بچهها سه سال تمام در برنامه شکسپیر شرکت میکنند. آنها بسیار مشتاقاند، چرا که این جایی است که میتوانند آزادانه صحبت کنند میتوانند احساساتشان را بروز دهند. ما میدانیم که این جامعه را میسازد: ما میبینیم بچههایی که این کار را انجام میدهند، چطور عمیقاً به هم وابسته میشوند."
در همین حال، در دهههای اخیر، انفجار سرگرمیها در فرهنگ عامه، هنجارهای فرهنگ جوانان را تغییر داده و موقعیت تئاتریها را ارتقا داده است. تام مکگارت میگوید: "شرایط دیگر مانند ۳۰ یا ۴۰ سال پیش نیست که تئاتری بودن یک انگ باشد. امروزه توانایی خواندن، رقصیدن و بازیگری در سطح بالا یک افتخار است و این مردم را تشویق میکند که به آن بپردازند." به دنبال بالا رفتن کیفیت برنامههای آموزش تئاتر در سطح مدارس متوسطه و دانشگاهها، تولیدات تئاتری به گفتهی مکگارت در بالاترین سطح خود در همهی دورانها قرار دارد. او معتقد است که علیرغم چالشهای اقتصادی بر سر راه تئاتر حرفهای، از نظر تعداد و تنوع تولیدات و نیز کیفیت کار بازیگران، کارگردانان و طراحان در همهی سطوح، تئاتر در عصر طلایی خود به سر میبرد.
جک مگان میگوید: "در هاروارد دانشجویان در سال بین ۴۰ تا ۶۰ نمایش به روی صحنه میبرند که هر یک بین ۴ تا ۸ شب اجرا میشود." بروستاین اشاره میکند که امکانات درونبرنامهای برای تئاتر به طور چشمگیری از زمان ورود او (به هاروارد) در سال ۱۹۷۹ افزایش یافتهاند. او به یاد میآورد: "زمانی بود که حتی یک واحد درسی تئاتر هم وجود نداشت، جز کلاس نمایشنامهنویسی ویلیام آلفرد (استاد دانشگاه و نمایشنامهنویس انگلیسی). تئاتر رپرتوار آمریکا ۱۲ دوره آموزشی مطالعات تئاتر معرفی کرد که کمیته هنرهای نمایشی آن را تصویب کرد، اما زمزمههایی به گوش میرسید. برخی از اعضا شروع کردند به درخواست مبنی بر اینکه معلمان بازیگری و کارگردانی ما میبایست مدارک تحصیلی بالا و نشریات علمی آکادمیک داشته باشند. آکادمیک شدن مرگ غریزه خلاق است. اما دانشگاهیان خلاق میدانند که نمیتوان محدودیتهای آکادمیک را بر افراد خلاق نیز اعمال کرد.
هاروارد یکی از معدود کالجهای بزرگ است که مرکز هنرهای نمایشی ندارد. پیتر سلارس در جلسه گفتگویی در تئاتر رپرتوار آمریکا با موضوع اپرای "نیکسون در چین" که برای اولین بار توسط وی کارگردانی شده و به روی صحنه رفته بود- عنوان کرد:"من به هاروارد آمدم چون هیچ دپارتمان تئاتری نداشتند؛ دانشگاههای زیادی وجود ندارند که از چنین امتیازی برخوردار باشند. تئاتر چیزی است که اصلاً داخل دپارتمان نمیگنجد. من عاشق این هستم که هنرمندان اینجا مجبور میشوند که خودشان راهشان را پیدا کنند. با این وجود، کمیته هنرهای نمایشی با ریاست مارتین پوچنر استاد تئاتر و ادبیات انگلیسی و ادبیات تطبیقی از وین، در حال ایجاد مرکز تئاتر (به پیشنهاد کارگروه هنر که در سال ۲۰۰۷ توسط پرزیدنت دروفاست به کار گرفته شد) برای تقویت -و نه تحمیل و جایگزینی- اجراهای زندهی فوق برنامه است.
این خبر خوشی برای بیل راچ است. او میگوید: "من در برخی از برنامههای بسیار منسجم تئاتر تدریس کردهام و از کار کم دانشجویان وحشتزده بودم، از اینکه چقدر فرصت بازیگری و کاگردانی و تمرین حرفه برایشان کم بود. من در هاروارد ۲۶ نمایش در هر گوشه از دانشگاه کارگردانی کردم، از زیرزمین خوابگاه، تا پلههای وایدنر."
داستانهایی که به نمایش درمیآیند
بیل راچ میگوید: "انسانهایی در یک اتاق، در حال خلق و تجربه یک داستان در کنار هم- این از بین نخواهد رفت. حتی امروز به گونهای عطش بیشتری هم برای آن وجود دارد." تینا پکر با او موافق است: "تنها از راه جمع شدن انسانها دور هم است. همان کاری که تئاتر میکند، که میتوان انسانیت را واقعاً حس کرد. حسی قوی، درونی و محسوس یک حس جمعی. آن را نمیتوان در فیسبوک احساس کرد، نمیتوان در تلویزیون آن را جست، و حقیقت را نیز در هیچ یک از اینها نمیتوان یافت."
او ادامه میدهد: "یونانیها، همه را در یک جا جمع میکردند، در دوران الیزابت هم اینچنین بود، درحالیکه بازیگران با مخاطبی حرف میزدند که گوش میکرد، نه این که نگاه کند. تغییر شکل صحنه تئاتر و به وجود آمدن قاب صحنه، تماشاچیان را از بازیگران جدا کرد و قابی یا پنجرهای را به وجود آورد که نمایش از داخل آن دیده شود. حال ما به جایی رسیدهایم که تماشاچیان و بازیگران حتی با هم در یک اتاق هم نیستند. اما پرسیدن سوال با هم- این چیزی است که اجتماع را میسازد. به عنوان یک بازیگر، وقتی که موفق هستید، آن را در بدنتان احساس میکنید، احساس میکنید که دارید به آن میرسید. تصویری درونی از نقش کسی که بازی میکنید دارید؛ که یک کل منسجم میسازد. آن را از طریق واکنش مخاطبانی که آن را درک کردهاند نیز احساس میکنید."
چنین تجربهای نمیتواند با هیچچیزی که بر صفحهی تصویر، به شکل سهبعدی یا حتی متعامل دیده میشود، جایگزین شود. تئاتر مطمئناً در آینده زنده خواهد ماند- تنها سوال این است که چه شکلی خواهد داشت؟ عطش برای داستانسرایی زنده، برای تجربه مشترک بازیگر و تماشاچی، ممکن است حتی افزایش یابد؛ اگر، و وقتی، که مردم از بستههای بینقص تدوینشده و جلاخورده و پرزرقوبرق تلویزیون و تولیدات سینمایی خسته شوند. لیتگو میگوید: "در تئاتر نوعی ظرافت شکننده وجود دارد، چرا که هر چیزی ممکن است اتفاق بیافتد. نوعی هیجان نفسگیر در تئاتر نهفته است."
مرتضی احمدی، بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون و پیش پردهخوان پیشکسوت، ساعاتی قبل در منزلش از دنیا رفت...
به گزارش سایت ایران تئاتر، این هنرمند پیشکسوت، پیش از ظهر یکشنبه ۳۰ آذر ماه به دلیل مشکل ریوی در منزلش درگذشت.
زندهیاد احمدی در سال ۱۳۰۳ در جنوب تهران به دنیا آمد. برای تحصیل ابتدا به مکتب و سپس به دبستان منوچهری در میدان گمرک رفت. او سپس در دبیرستانهای شرف و روشن تحصیل کرد.
در 16 سالگی ورزش باستانی و فوتبال را شروع کرد و به همراه تیم فوتبال دبیرستانش در مسابقات آموزشگاههای تهران رتبههایی به دست آورد. بعدها در تیم فوتبال راهآهن تهران و پس از آن در باشگاه راهآهن بازیکن و مربی (تا سال ۱۳۲۵) شد.
پس از چند تلاش آماتوری در تئاتر، سال ۱۳۲۱ با کمک عدهای از دوستانش، تـماشاخانه ماه را روبهروی باغ فردوس در مرکز تهران دایر کرد، ولی پس از چند هفته مـجبور به ترک آنـجا شد. در اوایل پاییز ۱۳۲۲ در تئاتر فرهنگ برای اولین بار پیش پرده خوانی کرد و در نتیجه آن بازیگر تئاتر هم شد.
احـمدی در ۱۳۲۳ به رادیو تهران رفت تا برنامههای کمدی اجرا کند. در دورههای مـختلفی در رادیو کار و از جـمله شخصیتی به نام باباجاهل گریان را اجرا کرد و به سبکهای مـختلف ترانه و آواز خواند. او در نظرخواهی از مردم در سال ۱۳۵۶، به عنوان مـحبوبترین هنرپیشهٔ رادیو انتخاب شد.
او در سال۱۳۳۲ برای اولین بار بر پردهسینماظاهر شد؛ در فیلمی به نام «ماجرای زندگی» به کارگردانی نصراللهمحتشم. مرتضی احمدی در شش دهه فعالیت، در بیش از 45 فیلم بازی کرد که «اتوبوس» با کارگردانی یدالله صمدی از جمله آنهاست. «ستاره بود» با کارگردانی فریدون جیرانی، آخرین کار سینمایی این بازیگر است که در سال 1384 ساخته شد.
مرتضی احـمدی همچنین از سال ۱۳۲۶ به دوبله فیلمهای خارجی پرداخت و از اعضای اولیهٔ انـجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم (تأسیس در ۱۳۴۲) بود.
این بازیگر، در فروردین ۱۳۵۳، نقش اول سریال پربینندهٔ «هردمبیل» را بازی کرد و تا یکی دو سال پیش به حضورش در تلویزیون ادامه داد که تعداد آثارش در این عرصه را به بیش از 40 برنامه و سریال رساند. «سلطان صاحبقران» اثر زنده یاد علی حاتمی، «آرایشگاه زیبا» کار مرضیه برومند و «کت و شلوار خواستگاری» از سعید سلطانی از این جملهاند. صداپیشگی در مجموعه «شکرستان» از آخرین و ماندگارترین کارهای تلویزیونی مرتضی احمدی است.
از مرتضی احمدی چندین کتاب و آلبوم نیز به یادگار مانده است که میراثی از فرهنگ مردم کوچه و بازار شهر تهران به شمار میآید. برای همین است که در سالهای اخیر، مرتضی احمدی به صدای تهران مشهور شده بود؛ صدایی که پیش از ظهر یک شنبه 30 آذر خاموش شد.
به گزارش سایت ایران تئاتر، مراسم تشییع پیکر زندهیاد مرتضی احمدی، روز چهارشنبه سوم دی ماه، ساعت 9 صبح از مقابل تالار وحدت به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) برگزار میشود.
چندی پیش، حسین طاهری، مدیرکل هنرهای نمایشی و سیداشرف طباطبایی، مدیر انجمن هنرهای نمایشی از مرتضی احمدی عیادت کردند. همچنین به مناسبت زادروز این هنرمند در 9 آبان 93، سایت ایران تئاتر گزارشی را در باره جایگاه و نقش مرتضی احمدی در عرصه هنرهای نمایشی منتشر کرد.
هنرمندی که نبض فرهنگ و هنر مردمِ کوچه و بازار بود/ مرتضی احمدی از نگاه اهالی تئاتر و سینما
هنرمندان تئاتر و سینما، مرتضی احمدی را نبض فرهنگ و هنر مردم کوچه و بازار معرفی کردند، هنرمندی که هیچگاه مانند او نخواهیم داشت...
به گزارش سایت ایران تئاتر، کمتر کسی است که با هنر مرتضی احمدی آشنا نبوده و یکی از نقشهای ماندگار او را در گوشه ذهنش حک نداشته باشد. این هنرمند پیشکسوت، یکشبه ۳۰ آذرماه بعد از ۹۰ سال زندگی سرشار از هنر و پژوهش، دار فانی را وداع گفت. در این راستا، سایت ایران تئاتر با چند نفر از هنرمندان تئاتر و سینما به گفتوگو نشسته است.
داریوش اسدزاده: دیگرفردی همانند او نخواهیم داشت
داریوش اسدزاده از همکاران و دوستان قدیمی مرتضی احمدی با اظهار تاسف به مناسبت درگذشت این هنرمند عنوان کرد: «او یکی از قدیمیترین هنرمندان تئاتر، سینما و تلویزیون بود که با داشتنن ۹۰ سال سن توانست تاثیرات فراوانی را در عرصههای متفاوت هنری بگذارد.»
او در گفتوگو با سایت ایران تئاتر افزود: «ما رفاقتی بسیار قدیمی با یکدیگر داشتیم و روزهای بسیار خوبی را با یکدیگر گذراندیم. من 20 روز پیش در منزل این هنرمند بودم و او از وضعیت مساعدی برخوردار بود. از شنیدن این خبر بسیار متاسف شدم و برای او از خداوند طلب آمرزش میکنم. ما دیگر فردی همانند او نخواهیم داشت. او هنرمندی بود که در همه عرصهها به خوبی کار کرد و آثار قابل توجهی را از خود به یادگار گذاشت.»
مهدی فخیم زاده: مرتضی احمدی، انسانی برجسته بود
مهدی فخیمزاده، بازیگر و کارگردان سینمای ایران هم درباره مرتضی احمدی گفت: «با مرتضی احمدیسالها دوست و همکار بودم. همیشه به ایشان ارادت خاصی داشتم، چرا که مرد بزرگی بود؛ نه فقط هنرمندی برجسته که انسانی برجسته بود.»
او در گفتوگو با سایت ایران تئاتر ادامه داد: «مرتضی احمدی، اطلاعات و قریحه و تبحر زیادی در زمینه لهجه تهرانی داشت و حتی کتابهایی در این زمینه چاپ کرد. او به عنوان یک بازیگر، بیان بسیار درست و خوبی هم داشت که از سابقه پیشپردهخوانیاش ریشه میگرفت. فقدان ایشان ضایعه بزرگی است و به همه هنر دوستان تسلیت میگویم.»
داود فتحعلی بیگی: به عنوان هنرمندی مردمی و نیک نفس در یادها میماند
داود فتحعلیبیگی، رئیس کانون نمایشهای آئینی سنتی، مرتضی احمدی را هنرمندی تمام عیار دانست و گفت: «او یکی از هنرپیشههای برجسته و خاطره ساز است که همیشه با صدایش در هر ذهنی به یاد خواهد ماند.»
او ادامه داد: «احمدی در مقام یک مولف و نویسنده، از نثر شیوا و دوست داشتنی برخوردار بود که در کتابهایش به خوبی قابل مشاهده است. او خدمات شایان توجهی به فرهنگ عامه کرد که ماندگار کردن بخشی از فرهنگ نمایشهای شادی آور، تصنیفها و موسیقی سنتی ایرانی از جمله آنهاست. از جمله کتابهای قابل توجه این نویسنده «کهنههای همیشه نو» است.»
این بازیگر و پژوهشگر در پایان گفتوگویش با سایت ایران تئاتر یادآور شد: «کارهای هنری و تالیفیمرتضی احمدی هیچگاه فراموش نخواهد شد. او همیشه به عنوان هنرمندی مردمی، دوست داشنتی و نیک نفس در یادها میماند.»
بهروز بقایی: مرتضی احمدی، میراثی گرانبها از خود به یادگار گذاشت
بهروز بقایی، بازیگر، کارگردان و فیلمنامهنویس ایرانی که در اثر تلویزیونی «نوعی دیگر» با مرتضی احمدیهمکاری کرده بود، مرگ این هنرمند پیشکسوت را ضایعهای بزرگی خواند. او به خبرنگار سایت ایران تئاتر گفت: «مرتضی احمدی، در دوره خودش هنرمندی نوآور و بزرگ بود. دستگاه بیات تهران را در موسیقی او باب کرد و تا قبل از او کسی این کار را نکرده بود.»
او افزود: «در کنار هنرش، او همیشه با خندهای که بر لب داشت و چهره شاد و برخورد مناسبش با دیگران، رایحه خوبی از حضورش به یادگار میگذاشت. روحش شاد باد.»
محمد حسین ناصربخت: داشتههای ما نتیجه زحمات احمدی است
محمد حسین ناصربخت، پژوهشگر و مدرس دانشگاه هم ضمن عرض تسلیت به مناسبت درگذشت این هنرمند پیشکسوت بیان کرد: «مرتضی احمدی یکی از برجستهترین بازیگران و پیشپرده خوانان دهه ۲۰ خورشیدی بود. او از جمله افرادی بشمار میرفت که با فرهنگ مردم ایران و تهران آشنایی داشت. او پاسدار فرهنگمان بود.»
او ادامه داد: «در طی سالهای اخیر، احمدی از جمله کسانی بود که داشتهها و تجربیاتش را ثبت و ضبط کرد و در این راه همت بسیاری را به کار بست. اکنون بخش عمدهای از داشتههای ما نتیجه زحمات این هنرمند بزرگوار است. او در این زمینه دانای کامل به شمار میآمد و احاطه بسیاری به فرهنگ مردم داشت.»
ناصر بخت در گفتوگو با سایت ایران تئاتر خاطرنشان کرد: «موسیقی ضربی تهران، از جمله بیات تهران که در موسیقی ما ثبت شده است، به همت مرتضی احمدی شناخته شد. از دیگر سو، او بازیگر بسیار برجستهای بود که در دورههای مختلف جشنواره بینالمللی آئینی سنتی، در کنار ما بود و تجربیات خود را در اختیارمان قرار میداد. ما هنرمند بزرگی را از دست دادیم.»
جواد انصافی: هنرمندی بیهمتا بود
جواد انصاری، بازیگر و کارگردان تئاتر و تلویزیون نیز در باره مرتضی احمدی به خبرنگار سایت ایران تئاتر گفت: « او یکی از بیهمتاترین ضربخوانهای تهران بود. ضربیخوانی و بحرطویلخوانی را هرکسی بلد نیست، اما مرتضی احمدیمرتضی احمدیر رادیو، بیات تهران میخواند و در این زمینه هم منحصر به فرد بود. خوشبختانه به درخواست شاگردانش، بسیاری از دانستههایش را کتاب کرد. جدا از کار بازیگری، در دوبله هم منحصر به فرد بود.»
او ادامه داد: «این اواخر، پسر من، امیرحسین، همیشه همراه ایشان به سر ضبط میرفت. ما همیشه همه سعیمان این بود که بتوانیم شاگردی این هنرمند پیشکسوت را بکنیم و من بسیار زیاد از او آموختم. این ضایعه را به تمام جامعه هنری تسلیت میگویم.»
مراسم تشییع پیکر زندهیاد مرتضی احمدی، روز چهارشنبه سوم دی ماه، ساعت 9 صبح از مقابل تالار وحدت به سمت قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) برگزار میشود.
یازدهمین جشن بازیگر با انتخاب پیام دهکردی و ریما رامینفر به عنوان بهترین بازیگران تئاتر در سال 92 با شکلی متفاوت و به صورت کاملا نمایشی در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر برگزار شد...
یازدهمین جشن بازیگر به مناسبت بزرگداشت روز جهانی تئاتر، شامگاه شنبه 20 اردیبهشتماه، با شکلی متفاوت نسبت به دورههای قبل، با حضور علی مرادخانی معاون امور هنری وزیر ارشاد، حسین طاهری مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی و جمع کثیری از بازیگران مطرح و شناخته شده تئاتر، توسط انجمن بازیگران خانه تئاتر در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.یازدهمین جشن بازیگر با دبیری بهروز غریبپور با شکلی متفاوت از این دست و در سه پرده برگزار شد.
در صحنه اول از نخستین پرده یازدهمین جشن بازیگر با عنوان "تئاتر برای همه"، ایرج رحمانپور به عنوان خواننده با همراهی علیاکبر شکارچی و گروه هنری ایما قطعهای را برای حاضران اجرا کردند. در صحنه دوم داریوش مودبیان در یک آیتم نمایشی با عنوان "خیرمقدم و قرائت پیام روز جهانی تئاتر 2014" که بر اساس نمایشنامه "مضرات دخانیات" اثر آنتون چخوف نوشته شده بود ضمن خیرمقدم به حاضران، پیام روز جهانی تئاتر 2014 را خواند و بعد از آن در سومین صحنه از پرده نخست، کلیپی با عنوان "به یاد درگذشتگان خانواده تئاتر در سال 1392" برای حاضران پخش شد که در آن با پخش تصاویری از زندهیادان محمود استادمحمد، سعدی افشار، اسماعیل ارحامصدر، مرشد ولیالله ترابی، محرم بسیم، سیدابراهیم بحرالعلومی، پروین میکده، رضا خمسهای، فریدون نوری، رضا رضامندی، پروین غفاری، ناصر فروغ جعفری، محمدتقی شریفی و عسل بدیعی یاد خاطره آنها گرامی داشته شد.
"پخش پیام بهروز غریبپور، دبیر مراسم یازدهمین جشن بازیگر" و آیتم نمایشی "آقا عزت و قرائت بیانیه انجمن بازیگران خانه تئاتر" (بر اساس نمایشنامه "آواز قو" اثر آنتون چخوف) با موسیقی آوازی احمد محسنپور پایان بخش پرده نخست یازدهمین جشن بازیگر بود.
با اجرای صحنه "داستان تئاتر از 150 سال گذشته تا 150 سال آینده" توسط حسین محباهری و فرناز جهانسور، و بازی شیدالله غفاری در نقش حمل کننده چرخ طافی و حسین حسینیان در نقش آبدارچی، پرده دوم یازدهمین جشن بازیگر آغاز شد.
در این صحنه قطعاتی از گونههای مختلف نمایشی از جمله: "آیین بهارآرایی را بچره از گیلان"، "نمایش شادیآور زنانه"، "نقالی"، "خیمه شببازی"، "پردهخوانی"، "تعزیه"، "تخت حوضی"، "نمایش موسیقایی توسط گروه اورمیانا" به سرپرستی کیوان نظیفی، "اجرای موسیقی گروه دستافشان" به سرپرستی زهره عشقی، "نمایش جوان" با طراحی حرکت فرهاد تجویدی، "تئاتر در 100 سال آینده" و "شاهنامهخوانی" توسط استاد کوروش اسدپور برای حاضران اجرا شد.
پرده سوم یازدهمین جشن بازیگر هم در دو صحنه "ضیافت تئاتر" و "قرائت بیانیه هیات داوران" به اهداء جوایز به نفرات برگزیده و تجلیل از چهار بازیگر پیشکسوت اختصاص داشت. اجرای دو صحنه آخرین پرده جشن بازیگر را خسرو احمدی، محسن میراز علی، محسن یگانه، مجید نوری، ناصر عرفانیان و حسین ولینژاد (بخشی) برعهده داشتند.
در این صحنه به درخواست خسرو احمدی و محسن میرزا علی، ابتدا سعیدپورصمیمی، رحیم هودی، شمسی فضلالهی و پری کربلایی به عنوان چهار بازیگر پیشکسوت به روی سن دعوت شدند و از آنها با یک چای قندپهلو پذیرایی شد. در ادامه رضا کیانیان، جعفر والی، داریوش اسدزاده و اسماعیل خلج برای اهداء جوایز و لوح تقدیر به این چهار هنرمند پیشکسوت روی سن رفته و با اهداء لوح تقدیر و جایزه در نظر گرفته شده از سوی کمپانی سامسونگ به عنوان اسپانسر این برنامه از آنها تجلیل شد.
بعد از تجلیل از این هنرمندان و قرائت بیانیه هیات داوران توسط کتایون فیضمرندی به عنوان نماینده هیات داوران، نوبت به معرفی بهترین بازیگران تئاتر در سال 92 رسید که بر اساس اعلام در بخش بهترین بازیگری مرد به ترتیب؛ پیام دهکردی، فرهاد آئیش و هوتن شکیبا، عنوان نفرات اول تا سوم بهترین بازیگران تئاتر در سال 92 را از آن خود کردند. همچنین در بخش بهترین بازیگران زن نیز به ترتیب؛ ریما رامینفر، گلاب آدینه و بهناز جعفری، به عنوان بهترین بازیگران زن تئاتر در سال 92 انتخاب و جوایز خود را از هنرمندان پیشکسوت حاضر روی صحنه دریافت کردند.
با حضور علی رفیعی و بهروز غریبپور روی سن، از گروه بازیگری نمایش "یرما" به کارگردانی علی رفیعی به عنوان بهترین گروه بازیگری تئاتر در سال 92 تقدیر شد. همچنین جایزه ویژه هیات داوران یازدهمین جشن بازیگر به هما روستا تعلق گرفت.
پرونده یازدهمین جشن بازیگر با حضور هنرمندان روی صحنه و گرفتن یک عکس یادگاری با هنرمندانی که برنامههای این شب را اجرا کرده بودند به اتمام رسید.
مرادخانی: امشب یکی از زیباترین برنامههای چند وقت اخیر را دیدم
علی مرادخانی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شب گذشته و در حاشیه یازدهمین جشن بازیگر که در سالن اصلی مجموعه تئاترشهر برگزار شد، درباره چگونگی روند برگزاری این جشن که با شیوهای جدید نسبت به سایر مراسمهای مرسوم برگزار شد، به خبرنگار هنرآنلاین گفت: من امشب زیباترین و لذتبخشترین برنامه از این دست برنامهها را در چند وقت اخیر دیدم.
مرادخانی افزود: در وهله اول اینکه هیچ نیازی نبود که در چنین برنامههایی مسئولان دولتی خیلی بخواهند خودشان را نشان بدهند، دوم اینکه بزرگان و اساتید تئاتر کار خودشان را انجام داده بودند و سوم اینکه در خلال برنامه اشاراتی که به مسائل مختلف شد به نظرم اشارات خوب، درست و به نظر من قابل تاملی بود که باید به آنها رسیدگی کرد.
معاون امور هنری وزیر ارشاد در ادامه با تایید برگزاری برنامههایی از ایندست و بدین صورت، تصریح کرد: اصولا به نظر من باید برنامهها به شکلی انجام گیرد که ما بتوانیم با کمترین ورود بهترین نتیجه را بگیریم. من خیلی خوشحالم از اینکه آقای غریبپور و دوستان زحمت کشیدند و چنین برنامهای را تدارک دیدند و البته که طبیعی هم هست که از آقای غریبپور و دوستانی که با ایشان همکاری کردند همین انتظار را داریم و امیدوارم که بیش از پیش هم موفق باشند.
حاشیهها:
- برنامه برخلاف انتظار همه با 50 دقیقه تاخیر آغاز شد.
- پخش تصویری پیام بهروز غریبپور با استفاده از موسیقی فیلم "قیصر" و استفاده از موقعیتهایی مشابه با بازی کاظم هژیرآزاد حال و هوای تازه به جشن بازیگر داد.
- آیتمهای نمایشی "خیمه شب بازی" با هنرنمایی میثم یوسفی و شراره طیار و "تخت حوضی" با هنرمایی مجید افشار و غلام بابوته با تشویقهای بسیار حاضران در سالن روبرو شد.
- آیتم نمایشی فوتبالی فرهاد تجویدی از جمله آیتمهایی بود که بسیار مورد توجه حاضران قرار گرفت.
- نویسندگی و کارگردانی یازدهمین جشن بازیگر را عظیم موسوی برعهده داشت.
- با آنکه زمان برگزاری یازدهمین جشن بازیگر تا پاسی از شب به طول انجامید اما بخاطر برنامههای جالب پیش بینی شده تمام حاضران تا آخرین لحظه در سالن حضور داشتند.
- رضا کیانیان، بهزاد فراهانی، ایرج راد، بهروز غریبپور، پری صابری، محمد حاتمی، پانتهآبهرام، فهمیه رحیمینیا، جلیل فرجاد، اسماعیل خلج، بهاره رهنما، ناهید مسلمی، علی رفیعی، محمود ساربان، شهرام کرمی، صدیق تعریف، مهدی میامی، مریم سعادت، جمشید جهانزاده، جعفر والی، رضا بابک، سیروس ابراهیمزاده، محمد شیری، آتیلا پسیانی، قطبالدین صادقی، محسن حسینی، مهرانه مهینترابی، فردوس کاویانی، مسعود فروتن، فرشید ابراهمیان، کاظم هژیرآزاد، داریوش اسدزاده و... از جمله چهرههای شناخته شده حاضر در این یازدهمین جشن بازیگر بودند.
ارسال شده توسط: مدیرسایت
تصویری از گرامیداشت پانزدهمین سالگرد تاسیس
گروه تئاتر جوان میبد و اختتامیه نمایش سی مرغ ، سیمرغ
(آبان ماه 1391)
تصویری از آخرین روز حضور کوروش زارعی در کارگاه نمایش گروه ( شهریور ماه 1392 )